De Woestijneroute (44 kilometer) is alles wat het belooft. Een tocht door het absolute niets. Lange wegen langs kale velden waar vroeger heide en bos – ‘woestyne’ – was. En toch heeft het iets. Er daalt een rust over je neer. Een rust die het hele landschap in zijn greep heeft.
Verrassing om de hoek: Schaatsen op de Kraene
De Kraenepoelvijver in Aalter. Puur op het oog zou je denken dat dit gewoon een plasje water is door overvloedige regenval. Puur op het oog zou je denken dat dit een recent kunstmatig gegraven vijvertje is. Niets is minder waar. De Kraenepoelvijver ligt er al sinds de dertiende eeuw.
Kraene is het middelnederlandse woord voor ‘turf’. Hier werd turf opgegraven in de middeleeuwen. De zo ontstane vijver werd gebruikt voor de visteelt. Blijkbaar lag vroeger het Bulskampveld, de heidegronden tussen Aalter en Brugge, bezaaid met dergelijke putten. De Kraenepoelvijver is sinds 1957 beschermd landschap omdat hier heel zeldzame planten groeien. Er wordt jaarlijks bijzondere toelating gegeven om bij vriesweer op de vijver te schaatsen.
De Woestijneroute (44 kilometer) vertrekt aan het gemeentehuis van Aalter (Europalaan 22). Deze stad in het Meetjesland telt een aantal gratis parkings, ook die aan het gemeentehuis. Parkeren is dus geen probleem. De zeshoekige bordjes van de Woestijneroute zullen ons door het landschap leiden. Update (2020): de bewegwijzering werd weggehaald. Wie het Aalterse landschap wil verkennen, verwijzen we naar deze knooppuntenroute die bijna gelijk op loopt met de Woestijneroute of deze route.
Soms zie je nog het Woestynelandschap van weleer, met plukken bos en heide als stille getuigen. Vanaf de achttiende eeuw maakte het heidelandschap langzaamaan plaats voor landbouwgrond.
Stilte is wel het codewoord vandaag. Je komt heel dicht bij de E40, maar de rest van de route baadt in een ijzige kalmte en rust.
Het Meetjesland is verre van verstedelijkt. Hier kan je echt nog ettelijke kilometers fietsen voor je een bewoond huis treft. De dorpskernen zijn aan de kleine kant en ook de steden zijn net groot genoeg om die titel waardig te zijn.
De Woestijneroute leidt ons al snel buiten de stadskern van Aalter. Via onverharde paden verkennen we het vroegere Bulskampveld. Aan kasteel Nobelstede houden we even halt bij een van de zeldzame infoborden op onze route. Grote werken doorsnijden deze anders zo rustige wegen. Tussen Aalter en Beernem werken ze aan de sporen. De werken zullen tot 2025 duren.
Na Maria-Aalter komen we al snel aan het kanaal Gent – Brugge. Hier gaan we links richting Knesselare brug. Aan de andere kant van de oever kan je langs de berm wandelen dankzij de inspanningen van de leerlingen van de Vrije Lagere Jongensschool in 1989. Die gasten zijn nu allemaal jolige dertigers.
Knesselare brug.
Knesselare is een typisch voorbeeld van een Meetjeslandse gemeente. Niet dat de tijd hier is blijven stilstaan, maar het lijkt alsof de tijd geen vat op jou heeft. Net buiten het centrum zien we een monument ter ere van de bolletra, een volkssport dat in West- en Oost-Vlaanderen graag gespeeld wordt.
Bolletra of Trabol wordt gespeeld op een 18 meter lange holle baan. Je moet met grote ‘kaasschijven’ zo dicht mogelijk bij een bepaald punt aan de andere kant van de baan komen. Twee ploegen spelen tegen elkaar. De beginnende ploeg legt zijn bollen zo moeilijk mogelijk voor de tegenpartij. De tweede ploeg moet dan als het ware slalommen tussen die bollen om zo dicht mogelijk bij ‘de stake’ te komen.
De volkssport bolletra is populair (geweest) in West- en Oost- Vlaanderen.
De Woestijneroute is niet meteen een aanrader om met kinderen te doen. Er zijn net iets te weinig leuke stops langs de route. Een van de weinige wel leuke stops is kinderboerderij De 3pikkel in de Aardenburgse heerweg in Knesselare. Wat verder kan je (in het weekend) ook stoppen aan Eefke’s hoeveijs .
De Pietendriesmolen, de oudste houten staakmolen van Oost-Vlaanderen, is een leuke stopplek om even te verpozen. De molen ligt midden in bewoond gebied en biedt een uitzicht op de omgeving. De molen is elke tweede en vierde zondag van de maand vrij toegankelijk. Soms laat de molenaar de molen ook op andere tijdstippen werken, ook dan is de molen toegankelijk.
De Pietendriesmolen.
Na zo’n 25 kilometer in de benen bereiken we het eerder pittoreske centrum van Ursel, een deelgemeente van Knesselare.
Ursel was tot in de jaren ’50 een knooppunt van twee tramtrajecten Gent – Brugge en Tielt – Watervliet. Daar is nu niets meer van te zien. De rails zijn uitgehaald. Er zijn woningen op gebouwd en elk spoor van deze historische verbindingen zijn weggespoeld in de plooien van de tijd.
Onder de kerk van Ursel vind je heel wat praat- en eetcafés. Er staan ook enkele picknickbanken achter de kerk. Neem na de kerk direct het wandelpad naar rechts en niet de grote baan. De bewegwijzering is op dit punt verwarrend.
De kerk van Ursel.
De vele kappelletjes op je route zijn de stille getuigen dat deze streek bijzonder godsvruchtig was. In Ursel bots je op een heel groot uitgevallen robuuste kapel. Het doet vreemd aan om deze gesloten kapel met overgewicht te midden van de velden te zien staan.
Vreemde kapel in het landschap.
Je fietst lange tijd via eindeloze plattelandswegen. Als het hevig waait, kan het hier wel even lastig worden. Na opnieuw het kanaal Gent – Brugge over te steken, bereik je het kleine centrum van Bellem, een deelgemeente van Aalter.
kleine parochie, maar robuuste kerk. Bellem is het aan zichzelf verplicht een grote kerk te hebben. In de dertiende eeuw heette deze parochie nog Betlehem. Het grote kerkhof rond de kerk bevat verschillende mooie grafzerken, maar de familiekapel van de adellijke familie d’Hendecourt spant de kroon.
In de Lotenhullestraat fiets je langs een vreemd aandoende villa op je linkerkant. Het blijkt om Villa Craenepoel (°1902) te gaan. Het nu nog steeds bewoonde huis speelde een belangrijke rol als verpleeghuis in de Eerste Wereldoorlog.
Net voorbij Villa Craenepoel kom je aan de Kraenepoelvijver waar we hierboven al over hebben uitgeweid. Je kan hier wel wandelingen maken in het 22 ha omliggende bos, maar die zijn eerder beperkt.
De Kraenepoelvijver.
Geplakt tegen de E40 fiets je door een villawijk met doodlopende dreven. Om de zoveel villa’s staat er een te koop. Komt het door de economische crisis of door het continue geraas van de auto’s van de E40? Waarom hier geen geluidsschermen worden geplaatst, is onbegrijpelijk.
De Woestijneroute loopt op zijn einde. Je komt in het centrum van Aalter terecht waar we je uitnodigen toch even rond de kiosk te fietsen. Afsluiten doen we in een stijl in een café op de markt met twee streekproducten, een Sterrebier en een Tuitje (worst).
De markt van Aalter met zijn kiosk.
Fiche van de Woestijneroute (44 km)
Pluspunten:
- Heel goed bewegwijzerd. Waar je geen bordjes vindt, moet je gewoon rechtdoor blijven fietsen.
- Geen levende ziel te bespeuren
Minpunt:
- Het kan wel eens saai worden langs die eindeloze plattelandswegen.
Algemeen:
- Niet voor gevoelige banden.
Deze route kruist:
Fietsroutes:
- Aalterse sneukeltoer (47 km) in Aalter
- Zesdorpenroute (45 km) in Maria-Aalter
- LF5 Vlaanderen Fietsroute in Maria-Aalter (geen lus)
Wandelroutes:
- Drongengoedboswandelroute in Knesselare
- Keigatbos wandelroute in Ursel
Wat vond jij van de Woestijneroute? Geef hieronder gerust je mening en je punten op tien voor deze route.
Marijn Follebout, 29 januari 2016
Ik fietste vandaag de woestijne route samen met Pol. Veel groen en een opvallende stilte ondanks de spoorweg, de autostrade en een start in het centrum van Aalter. De aanleg van een nieuwe brug bleek een eerste hindernis, doorgang afgesloten door hekkens, en verderop een grote kraan…we konden met een ommetje terug op de juiste weg komen.
Toegegeven, ik had de tekst niet helemaal doorgelezen, en dus proefden we wel van lekkere biertjes in Knesselare en Ursel, maar we maakten de fout dat we de wegwijzer onmiddellijk na de kerk van Ursel verkeerd hebben ingeschat. Na twee km over de grote weg en een gesprekje met een bewoner keerden we op onze sporen terug en namen toen het juiste paadje direct na de kerk van Ursel ( zoals jij het in je tekst heel duidelijk had aangestipt!) Het was een mooie rit, met prachtige lanen vol oude dikke bomen, veel groen, maar verder weinig te beleven. Een aanrader voor de sportieve fietser die liefst de drukke wegen vermijdt.
19/07/2020. zouden met vrienden keer de woestijneroute fietsen. Was al meer dan een jaar geleden, en in ons geheugen gebleven als zeer mooi en interessant tocht. Aangekomen aan stadhuis Aalter : nergens geen bordje meer te bespeuren, praktisch heel gemeente afgefietst op zoek naar een aanknopingspunt, maar niets. Blijkbaar zijn de bordjes overal en definitief (?) verdwenen.
Jammer dat dit nergens vermeld wordt, hadden geen kaarten bij om snel alternatieve route uit te stippelen. Onze rit, en mooie zondagnamiddag om zeep, met dank aan gemeente Aalter !